AUTOR
Michał Kasprzyk
Prowadzący
Nisza i dobry temat podstawą dobrego podcastu
Wiele podcastów jest po prostu byle jakich. I ja wiem, Twój będzie wyjątkowy. Bo zaprosisz naprawdę ciekawych ludzi. Nie to, co ci wszyscy inni podcasterzy, którzy zapraszają umiarkowanie ciekawych lub wręcz nieciekawych ludzi. I może jeszcze Twoje pierwsze pytanie to będzie “opowiedz naszym słuchaczom o sobie”?
Wszyscy popełniacie ten sam błąd. Skupiacie się na gościach, zamiast na tematach.
Takich naprawdę ciekawych ludzi, których chciałoby się słuchać niezależnie od tematu, jest naprawdę niewielu.
Zatem temat. Ale to nie jest tak, że każdy się nada. “Podcast o marketingu”. No fajnie i dla kogo to jest? “Dla marketerów”. No ale dla digital marketerów czy analogowych? Dla tych, którzy zajmują się reklamami czy contentem? Juniorów czy seniorów? “Dla wszystkich”, powiadasz? No to powodzenia.
“Michał, jesteś niemiły”. Nic nie poradzę, nasłuchałem się kiepskich podcastów.
A tak naprawdę to chcę dobitnie dać Ci do zrozumienia, że na podcast trzeba mieć dobry pomysł i nie, “rozmowy z ciekawymi ludźmi” nie łapią się w tę kategorię. I przecież nie zostawię Cię tutaj tak bez rozwiązania. No już, już, wszystko będzie dobrze.
Dlaczego warto tworzyć niszowy podcast?
W zasadzie to częściowo już Ci je podsunąłem. Te wszystkie pytania o to, dla kogo jest ten podcast, to w rzeczywistości pytania o Twoją niszę. Tak, tak, bo niszę można też tworzyć właśnie przez zawężenie grupy docelowej. Na tej podstawie opracujesz tematy, które tej grupie będą pasować najbardziej.
Próbując wstrzelić się w niszę, możesz też wyjść od tematu, proszę bardzo. Ale wtedy zweryfikuj go z tym, do kogo chcesz trafić, bo przyda Ci się to później.
Nisze są fajne, bo pomagają się wyróżnić. Nisze są fajne, bo są konkretne, a nie “jakieś”. No i pomyśl – ile jest podcastów o tym samym – najczęściej o czymś ogólnym (np. o marketingu)? To nie jest złe, żeby tworzyć coś ogólnego, absolutnie, ale kiedy na rynku jest już fyfnaście innych opcji do wyboru, to trudno będzie Ci się przebić. A jeśli stworzysz coś niszowego (np. podcast o SEO w B2B dla seniorów), to prawdopodobnie będziesz jedynym takim podcastem. I jeśli ktoś będzie szukał tego tematu, to trafi właśnie do Ciebie.
Tak czy siak, przyjdzie ten moment, kiedy musisz wymyślić temat. I to jednocześnie jest proste i trudne. Nie ma lekko, nic nie poradzę.
Twórz podcast sezonami – jak seriale
Ale zanim o tym, to chcę Ci jeszcze dać znać, że nie musisz podcastu prowadzić przez 52 tygodnie w roku, przez kolejnych 10 lat. A już na pewno przez tak długi czas nie musisz mieć ciągle tego samego tematu. Możesz nagrywać sezonami. Tak jak seriale w telewizji – dostajesz 10 odcinków co tydzień, przez 2,5 miesiąca, a potem musisz poczekać rok na kolejną porcję. Twój sezon może mieć tyle odcinków, ile Ci odpowiada, a przerwa między sezonami nie musi być długa, nie musi być krótka, nie musi nawet być zawsze taka sama.
I to jest fajne w niszach, że możesz nagrać sezon podcastu na jeden temat (np. 10 odcinków dla twórców internetowych o prowadzeniu Instagrama), a potem przeskoczyć na kolejny (dla tychże twórców – 7 odcinków o reklamach na Insta) i kolejny (11 odcinków o tworzeniu cyfrowych produktów dla… no twórców internetowych, bingo!).
No to jak opracować tematy podcastu?
Jak opracować temat podcastu?
Jeden z lepszych sposobów to porozmawianie ze swoimi potencjalnymi odbiorcami, ale to chyba wszyscy wiemy? Więc może przejdę do innych sposobów.
Nie chcę się też zagłębiać w metody generowania pomysłów, bo tutaj każdy ma swoje. Ja najczęściej czerpię pomysły z rozmów z ludźmi, podcastów anglojęzycznych, książek, LinkedIna i rozkmin pod prysznicem. Staram się wszystko zapisywać (używam do tego Notion).
Ważniejsze jest natomiast to, co z tymi pomysłami zrobisz. Bo jeśli weźmiesz pierwszy lepszy, to trochę lipa… znaczy loteria. Więc warto skorzystać z banalnej formuły stworzonej przez Alexa Blumberga (dziennikarza, szefa Gimlet – firmy podcastowej, którą Spotify kupił za ćwierć dużej bańki parę lat temu).
Ta formuła to “Chcę opowiedzieć historię o X. Jest ona ciekawa, bo Y”.
I wiem, już pewnie chcesz, żebym przypinał fakturę do nóżki gołębia pocztowego, ale wstrzymajmy się jeszcze chwilę.
Przykład tematu podcastu
“X” w tej formule jest dość oczywiste. Weźmy na przykład wspomniane wcześniej “prowadzenie Instagrama dla twórców internetowych”. Dlaczego ten temat jest ciekawy? Bo dzięki niemu można się uniezależnić finansowo? No spoko, ale ile potrwa dojście do takiego etapu? A poza tym jest mnóstwo ludzi, którzy o tym mówią. No to może jest ciekawy, bo prowadzenie Instagrama pomoże zbudować społeczność dookoła niego? Według mnie fajniejsze, ale to jeszcze nie to. Sława? Nie. Spełnienie? Meh.
Widzisz dlaczego to jest trudniejsze, niż się wydaje? Nie możesz wskoczyć w pierwszy pomysł, bo nic Ci to nie da. Ale zastanowienie się nad tym, dlaczego dany temat jest ciekawy, daje Ci szansę na znalezienie wyjątkowego podejścia. I to nie jest tak, że tych innych tematów nie wolno wtedy używać w swoim podcaście, ale że powinny być gdzieś w tle tego właściwego tematu.
Swoją drogą, ja ekspertem od Insta nie jestem, ale jakbym miał wskazać, dlaczego temat prowadzenia Instagrama jest ciekawy, to wskazałbym to, że niektórzy twórcy totalnie przemodelowują swoje życie, żeby Instagram mógł być jego częścią. I niektórzy wychodzą na tym dobrze, niektórzy źle. Niektórzy stają się zupełnie innymi osobami, a inni zyskują sławę pokazując dokładnie to, jacy są na co dzień.
I cyk, mamy też tematy odcinków i gości, których mielibyśmy zaprosić. Czyli np. kogoś, kto robił Instagrama przez dłuższy czas i stworzył solidną publiczność, ale popełnił jakiś błąd i popadł w niepamięć lub zrezygnował, bo przestało go to satysfakcjonować. I czy takiej osobie nie można zadać pytania o sławę, spełnienie, społeczność czy finanse? No pewnie, że można, ale słuchacze będą wiedzieć, że to perspektywa osoby, która się sparzyła. Czy jej sposoby na zbudowanie społeczności będą nieskuteczne? Niekoniecznie. Czy na pewno żyła na głodowych racjach przez cały czas Instagramowania? Też nie. Powód zakończenia Instagramowej kariery wcale nie musi być związany z tym, że jej metody prowadzenia Instagrama były złe. Słuchacze dostają więc rady, ale jednocześnie ciekawą opowieść i wyjątkowy punkt widzenia.
Do roboty!
Nisza i dobrze przemyślany temat mają naprawdę dużą moc. Czy są łatwe do zagospodarowania? Nie. Czy warto z nich korzystać? Oczywiście! Więc, nawet jeśli już masz swój podcast, przemyśl do jakiej wąskiej grupy chcesz trafić i jakie tematy będą dla niej interesujące. Powodzenia!