Kim jest showrunner?

– Cześć! Produkuję podcasty brandowe.

– Aha… a co dokładnie?

– Konkretniej, jestem podcast showrunnerem w Cleverhearted Showrunners.

– Mhm… a co to znaczy?

Tak, to duży skrót myślowy, ale tak często wygląda reakcja na odpowiedź na pytanie: “czym się zajmujesz?”. Choć za oceanem (i szczególnie w produkcjach serialowych) pojęcie “showrunner” jest czymś oczywistym, w naszym kraju jest to wciąż coś nowego i nieznanego. Szczególnie w obszarze produkcji audio takich, jak: podcasty, audioseriale, słuchowiska itp.

Kim zatem jest showrunner?

Według Wikipedii: “Showrunner ponosi odpowiedzialność za kreatywność i zarządzanie produkcją serialu telewizyjnego, łącząc obowiązki pracodawcy, a w przypadku komedii lub dramatów zazwyczaj także twórcy postaci, głównego scenarzysty i redaktora scenariusza, a w animacji – redaktora fabuły.”

No tak, wszystko jasne, prawda?

No to kim jest showrunner?

Chodzący organizer

Jedno z co poniedziałkowych spotkań firmowych.

Showrunner: Najpierw nasz podcast. Zostało 9 dni do premiery trailera i 16 do pierwszych dwóch odcinków, więc musimy dopiąć wszystko, co nam zostało w tym tygodniu. Mamy umówione dwa kolejne nagrania. Daje nam to zapas na około 3 miesiące. Czekamy jeszcze na przyjęcie zaproszenia trzech ostatnich gości i jeśli wszyscy wystąpią, to plan odcinków pierwszego sezonu mamy zamknięty.

Jeśli chodzi o projekt fabularny, czekamy na finalny akcept scenariusza, oraz feedback do aktorów. Umówiłem też spotkanie z jednym ze studiów nagraniowych, które pasuje do tej produkcji.

W tym tygodniu będę od Was potrzebował…

Brzmi jak korpo-paplanina, prawda? Ale to niezbędny element pracy showrunnera. Regularne spotkania, na których zbiera się w pigułkę wszystko to, co się zadziało w danym projekcie, oraz deleguje zadania koleżankom i kolegom z zespołu, są niezbędne. Dzięki nim projekt ma większą szansę utrzymać się w ryzach czasowych, a rozłożenie zasobów jest pod stałą kontrolą.

Oczywiście showrunner powinien obstawić się każdym narzędziem, które tylko mu w tym pomoże (od kalendarza Googla, przez rozbudowane komunikatory jak Slack, po organizery typu Asana), ale umiejętność dobrej organizacji pracy własnej i innych, analityczność i bycie konkretnym są tutaj mega pomocne.

Nie brzmi sexy? No to idźmy dalej.

Pisarz, muzyk, akrobata

Ok, z tym akrobatą może nieco przesadziłem. Z muzykiem i pisarzem też, jednak jest w tym dużo prawdy.

Pisanie scenariuszy podcastów, narracji, intro i outro, w końcu pisanie scenariuszy fabularnych od krótkich segmentów w podcaście, przez kilkuodcinkowy sezon audioserialu, po pełnometrażowy audiofilm? Jasne!

To dorzućmy do tego współpracę z inżynierem dźwięku, w celu uzyskania najbardziej nam odpowiadających brzmień i melodii, które idealnie skomponują się z głosem narratora, aktora czy prowadzącego podcast. Brzmi fajnie? No pewnie!

Showrunner musi posiadać cechy pisarza i muzyka, choć nie musi nimi faktycznie być. Niemniej, lekkie pióro i dobre ucho, a także otwarta i kreatywna głowa to podstawa.
A także…

Uparty jak… to znaczy konsekwentnie dążący do celu

CEO: Średnio mi się te dzwoneczki z pierwszej ścieżki podobają. Są takie infantylne.
Showrunner: Nie są infantylne, są lekkie i o to mi chodziło w tej produkcji.
CEO: No nie wiem, może jednak zmienimy ten podkład na…
Showrunner: Nie ma takiej opcji! To mój projekt, mój podkład i moje dzwoneczki. Zostają, koniec i kropka.
CEO: …

Kurtyna.

Bywa tak, że kreatywne pomysły czasem wydają się być zbyt… kreatywne. Pracując z klientem trzeba brać pod uwagę takie ograniczenia jak:

• zasoby finansowe,
• zasoby ludzkie,
• zasoby sprzętowo-lokalizacyjne,
• zasoby czasowe.

Przedstawiona rozmowa jest oczywiście zabawną (choć prawdziwą) anegdotą z wewnątrzfirmowej komunikacji. Jednak bardzo często zdarza się tak, że showrunner chce zrobić coś naprawdę extra, ale nie może tego zrealizować, bo (tutaj wstaw jedno z wymienionych ograniczeń, lub jakiekolwiek inne, które przychodzi Ci do głowy).

Chyba każdy showrunner chciałby robić najlepsze możliwe produkcje, a w tym bardzo przydadzą się umiejętności negocjacji, oraz sprzedawania własnych pomysłów.

Pomocne może być też jasne określenie podczas warsztatu koncepcyjnego prowadzonego z klientem, co będzie wyróżnikiem danej produkcji na tle innych show.

Można też próbować niepostrzeżenie coś przemycić, jak np. podmienić niektóre pytania w wywiadzie na napisane w postprodukcji narracje, lub skromnym udźwiękowieniem zmienić lightning round w teleturniej. Czasem trzeba po prostu postawić na swoim, jeśli wiesz, że będzie to dobre rozwiązanie.

A czasem po prostu…

Trzeba być człowiekiem

Showrunner poza tym, że pracuje z tekstem i dźwiękiem, przede wszystkim pracuje z ludźmi. A wiadomo, że czynnik ludzki jest czynnikiem najbardziej zawodnym. I jakkolwiek poprzednie zdanie źle by nie zabrzmiało – tak po prostu jest, trzeba się z tym liczyć i trzeba umieć zrozumieć wiele rzeczy, bo często sytuacje są po prostu losowe i nieprzewidywalne.

– Panie Rafale dziękujemy serdecznie za kontakt. Tak, jak najbardziej jesteśmy w stanie zrealizować tę produkcję, tylko aktualnie pomagamy na granicy, więc proszę nam dać chwilę na odpowiedź.

– Rafał przepraszam, nie zabrałem się za to z pełnym zaangażowaniem, mam dość ciężką sytuację rodzinną teraz i…

– Hej Rafał, dobijam się z każdej strony, żeby uzyskać tę autoryzację, ale walę głową w mur. Nie wiem czy uda mi się to załatwić do dnia premiery – możemy coś zrobić z kalendarzem publikacji?

Jako Cleverhearted Showrunners mamy ten przywilej, że nie jesteśmy korporacją i jako mały brand cechujemy się dużą elastycznością. A współpracując z korporacjami nie zapominamy, że tak naprawdę pracujemy z ludźmi, a nie z logotypem, czy sloganem reklamowym.

Stare przysłowie głosi, że jeśli coś się może wysypać, to na pewno się wysypie. Warto więc pomyśleć o tym wcześniej i zaplanować czas na ewentualne poślizgi – tym bardziej, że mogą się one zdarzyć u każdej ze stron współpracy. A jeśli nawet się zdarzą i nie będziemy na to przygotowani, trzeba wziąć to na klatę i powiedzieć:

„Jasne, rozumiem, zajmij się tym, co teraz jest dla Ciebie najważniejsze, a do tematu wrócimy potem. Powodzenia i jeśli możemy w czymś pomóc – jesteśmy.”
Wszakże biznes tworzą ludzie.

To tylko fragment obrazu showrunnera. Pewnie można by napisać na ten temat całkiem opasłą książkę, ale mam nadzieję, że udało mi się choć trochę przybliżyć Ci kim jesteśmy, czym się zajmujemy i jak wygląda nasza praca. Niech ten wpis będzie małą cegiełką w budowaniu świadomości o świecie audio produkcji w Polsce. Showrunnerzy górą!